Του ΒΑΣΙΛΗ ΠΡΙΜΙΚΗΡΗ*
Σημαντικό ενδιαφέρον αλλά και προβληματισμό προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί η πρόταση για μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ από συμμαχία διαφορετικών πολιτικών υποκειμένων σε ενιαίο κόμμα . Η πρόταση αυτή μάλιστα αμέσως μετά τις εκλογές με την πρώτη σύνοδο της Π.Σ.Ε υιοθετήθηκε στα βασικά της σημεία και καθορίστηκε μάλιστα μέσα στην άνοιξη του 2013 με ιδρυτικό συνέδριο να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες της μετεξέλιξης του ΣΥΡΙΖΑ .
Ποιοι όμως είναι οι λόγοι αυτής της πιθανής οργανωτικής και όχι μόνο αλλαγής του ΣΥΡΙΖΑ. Στο ερώτημα αυτό υπάρχουν πολλές απαντήσεις τις οποίες υποχρεούνται να απαντήσουν πειστικά όλοι όσοι υποστήριξαν και προωθούν αυτή την πρόταση. Η πρώτη και βασική απάντηση είναι ορθολογικότατη και είναι αυτή του ότι ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα έχει να αντιμετωπίσει μια άλλη πραγματικότητα πολύ πιο σύνθετη και δύσκολη. Παράλληλα όλοι αντιλαμβάνονται ότι οι απαιτήσεις του κόσμου που έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στην θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι μεγάλες και η ανάγκη για την δημιουργία ενός ισχυρού κόμματος που θα στηρίζει τους λαϊκούς αγώνες μέσα και έξω από την βουλή είναι εμφανείς. Είναι σίγουρο ότι η πρώτη και βασική επαφή όλου αυτού του κόσμου εκ των πραγμάτων θα είναι με τον οργανωμένο ιστό του ΣΥΡΙΖΑανεξάρτητα από την μορφή που αυτός τελικά θα έχει.
Υποστηρίζεται επίσης σωστά ότι πολύ σύντομα ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να κλιθεί μαζί με άλλες αριστερές και προοδευτικές δυνάμεις να κυβερνήσει την χώρα σε μια πραγματικότητα σκληρή και άκρως εχθρική για μια κυβέρνηση της αριστεράς, μια κυβέρνησης που πάνω απ΄ όλα θα έχει ανάγκη από τηστήριξη όλων των οργανωμένων προοδευτικών κοινωνικών δυνάμεων για να κρατηθεί στην εξουσία.
Ο ρόλος λοιπόν ενός οργανωμένου χώρου γερού και μαζικού της σύγχρονης ριζοσπαστικής αριστεράς εκ των πραγμάτων θεωρείται αναγκαίος και αποφασιστικός παράγοντας επιβίωσηςμιας προοδευτικής κυβέρνησης.
Αν λοιπόν από την μια οι βασικοί λόγοι για την πιθανολογούμενη μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτοί που προαναφέρθηκαν από την άλλη υπάρχει και ο αντίλογος από άλλους, που χωρίς να διακατέχονται από κανένα φοβικό σύνδρομο για το νέο φορέα, αναπτύσσουν μια αντίθετη επιχειρηματολογία που δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να υποτιμηθεί.
Υποστηρίζουν για παράδειγμα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως είναι γνωστό, κατάφερε κάτι το πρωτόγνωρο για την ελληνική πολιτική πραγματικότητα. Πέτυχε να συνυπάρξουν με την διαφορετικότητα τους ξεχωριστά πολιτικά υποκείμενα της αριστεράς και αυτό θεωρούν ότι δεν θα πρέπει καθόλου να υποτιμηθεί. Σωστά υποστηρίζεται από πολλούς ότι η διαφορετικότητα αυτή ήταν και είναι ο πλούτος και η δύναμη μιας σύγχρονης αριστεράς που έχει απαλλαχτεί σε μεγάλο βαθμό από τις αγκυλώσεις του χθες, από αντιλήψεις του κομματικού «μικρομάγαζου» και με αυτή την πολιτική συμμαχία σε τελική ανάλυση οΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να φθάσει το 27% στις εκλογές της 17ης του Ιούνη . Παράλληλα ο ΣΥΡΙΖΑ ωςπολιτική συμμαχία είχε στο κέντρο της πολιτικής του παρέμβασης την ενότητα και την κοινή δράση όλων των δυνάμεων της αριστεράς. Η ίδια η υπόστασή του ως συμμαχικό σχήμα λειτούργησε ελκτικά σε οργανωμένες εκφράσεις και πρόσωπα που δεν ήθελαν και δεν θέλουν να χάσουν την διαφορετικότητά τους. Αν αλλάξει λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ και γίνει κόμμα τα πράγματα ίσως να γίνουν ποιο δύσκολα για το μεγάλο ζητούμενο της κοινής δράσης και συμπαράταξης όλων χωρίς καμιά εξαίρεση των δυνάμεων της αριστεράς. Επομένως είναι φυσιολογικό να είναι ορισμένοι επιφυλακτικοί ακόμα και αντίθετοι με την μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα θεωρώντας ότι έτσι θα χάσει την ενωτική και προωθητική του δύναμη. Ίδη ορισμένες συνιστώσες και στελέχη εξέφρασαν ανοικτά την αντίθεση τους στην μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ.
Πέρα όμως από τα όσα αναφέρθηκαν προηγούμενα στα υπέρ και τα κατά υπάρχουν και ορισμένα ζητήματα που για την αριστερά έχουν την ξεχωριστή σημασία τους. Σε όλους είναι κατανοητό ότι ένα πράγμα είναι το κόμμα και ένα άλλο η πολιτική συμμαχία κομμάτων. Ένα κόμμα της αριστεράς βασίζει την ύπαρξή του όχι μόνο στην πολιτική του ενότητα αλλά και στην ιδεολογική του υπόσταση. Ο «νέος» ΣΥΡΙΖΑ όλα αυτά πρέπει να τα πάρει υπ΄ όψιν του.
Βέβαια τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα έχουμε ένα παράδειγμα κόμματος όπως ο ΣΥΝ όπου ο άξονας της πολιτικής ενότητας ήταν το κύριο στοιχείο της πολυτασικής του υπόστασης όπου όμως ο άλλος άξονας της ιδεολογικής ενότητας σιγά σιγά και κυρίως μετά το 4ο και 5ο συνέδριο του έπαιρνε και πέρνει την θέση που του ανήκει σε ένα κόμμα της αριστεράς.
Η ανάδειξη της ιδεολογικής ταυτότητας του ΣΥΝ όμως δεν έγινε χωρίς τραυματικές καταστάσεις . Οι δυσάρεστες εξελίξεις του 6ου συνεδρίου με την διάσπαση της ανανεωτικής πτέρυγας και την δημιουργία ενός ακόμα κόμματος όπως η ΔΗΜΑΡ κατέγραψαν και τα όρια και τις αντιφάσεις αυτού του εγχειρήματος. Η ΔΗΜΑΡ λάτρης των κεντροαριστερών νεφελωμάτων και του άκρατου κυβερνητισμού αμέσως στρατεύτηκε στις γραμμές της άρχουσας τάξις και σήμερα βρίσκεται μαζί με τις δυνάμεις του σάπιου δικομματικού συστήματος στην πρώτη γραμμή για την προώθηση όλων των μνημονικών αντιλαϊκών μέτρων που κτυπούν αλύπητα τον κόσμο της εργασίας. Επιπλέον δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι ο ΣΥΝ έχει και μια συγκεκριμένη ιστορική διαδρομή που δεν έρχεται από το πουθενά. Το μεγαλύτερο μέρος των μελών και στελεχών του βγήκε από την ίδια μήτρα του κομμουνιστικού κινήματος όπου το στοιχείο της ιδεολογικής υπόστασης ήταν πάντα κυρίαρχο. Ήταν επομένως φυσιολογικό τα στελέχη αυτά μέσα από πολυετείς διαδικασίες να διαμορφώσουν ένα κόμμα όχι μόνο πολιτικής ενότητας αλλά και ιδεολογικής σύγκλισης. Ο ΣΥΝ παρά τις όποιες αδυναμίες του υπήρξε η βασική δύναμη που μετά το 4ο συνεδριό του προώθησε με συνέπεια αλλά και δυσκολίες το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ. Του ΣΥΡΙΖΑ ως μια πλατιά συμμαχία που φιλοδόξησε και σε μεγάλο βαθμό τα κατάφερε να συσπειρώσει το μεγαλύτερο μέρος του προοδευτικού αριστερού κόσμου και να ηγεμονεύσει μέσα στο πολιτικό στερέωμα της ελληνικής αριστεράς. Η πολιτική ήττα του ΚΚΕ μέσα στον κόσμο της αριστεράς δεν ήλθε από το πουθενά, δεν ήλθε τυχαία, η σεχταριστική του πολιτική κτυπήθηκε από την σωστότατη πολιτική της ενωτικής επιθετικότητας του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ, ξεκίνησε από την περίοδο της νεολαιίστικης εξέγερσης του Δεκέμβρη και ολοκληρώθηκε με την παταγώδη αποτυχία του με τις εκλογές του 2012
Ο νέος ΣΥΡΙΖΑ πρέπει επομένως να μετεξελιχθεί σε ένα κόμμα όχι μόνο πολιτικής αλλά και ιδεολογικής ενότητας που θα έχει ξεκαθαρίσει οριστικά και αμετάκλητα την ταξική του όχθη. Ένα κόμμα σύγχρονο που θα διαφοροποιείται κάθετα πολιτικά από τα γνωστά κόμματα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και προπαντός από τα προεδροκεντρικά αρχηγικά κόμματα που γνωρίσαμε στην Ελλάδα. Ένα κόμμα που το κέντρο βάρος των πολιτικών του αποφάσεων δεν μπορεί να είναι μόνο η κοινοβουλευτική του ομάδα όπως στα άλλα αστικοδημοκρατικά κόμματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε μπορεί ούτε επιτρέπετε να γίνει ποτέ μια μεταλλαγμένη εκδοχή του ΠΑΣΟΚ στη νέας εποχή.
Η μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ επομένως μπορεί να επιτευχθεί μόνο κάτω από συγκεκριμένες ιδεολογικές και πολιτικές προϋποθέσεις.
Εάν αυτές οι βασικές προϋποθέσεις για μια τέτοια μετεξέλιξη δεν έχουν ακόμα ωριμάσει τότε ίσως να είναι καλύτερα ο ΣΥΡΙΖΑ να παραμείνει ως μια πολιτική συμμαχία ή κάποιο μόρφωμα παρεμφερές ενός ομοσπονδιακού κόμματος όπου το κάθε μέλος θα εξακολουθεί να έχει την αυτοτέλεια του.
Το αρνητικό παράδειγμα της γειτονικής μας Ιταλίας μας βοηθά να αποφύγουμε λάθη μετεξελίξεων που κατάντησαν συντηρητική δεξιόστροφη μετάλλαξη με αποτέλεσμα να ηττηθεί και σχεδόν να εξαφανισθεί από τον πολιτικό χάρτη μια μεγάλη δύναμη της αριστεράς όπως το ΚΚΙ που δέσποζε στο πολιτικό στερέωμα της Ιταλίας και της Ευρώπης τις προηγούμενες δεκαετίες. Το κάθε μέλος και στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει τελικά να παλέψει για την παραπέρα αριστερή και ριζοσπαστική μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ και όχι για μια πιθανή δεξιόστροφη μετάλλαξη του σαν και αυτή που γνωρίσαμε σε ορισμένα κόμματα της αριστεράς που βρέθηκαν προ των πυλών της κυβερνητικής εξουσίας.
Όποια και να είναι η εξέλιξη πάντως μέχρι το ιδρυτικό συνέδριο της άνοιξης του 2013 ο ΣΥΡΙΖΑ του 27% επιβάλλεται να αποφύγει την εσωστρέφεια σε μια περίοδο όξυνσης της ταξικής πάλης στην χώρα.
Η πλειοψηφία των δυνάμεων που συναποτελούν σήμερα τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σίγουρο ότι θα σταθούν υπεύθυνα και δεν θα τραυματίσουν την μεγάλη ελπίδα που ο ίδιος ο λαός και ο κόσμος της αριστεράς δημιούργησαν με την πρωτόγνωρη ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ.
Βέβαια τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα έχουμε ένα παράδειγμα κόμματος όπως ο ΣΥΝ όπου ο άξονας της πολιτικής ενότητας ήταν το κύριο στοιχείο της πολυτασικής του υπόστασης όπου όμως ο άλλος άξονας της ιδεολογικής ενότητας σιγά σιγά και κυρίως μετά το 4ο και 5ο συνέδριο του έπαιρνε και πέρνει την θέση που του ανήκει σε ένα κόμμα της αριστεράς.
Η ανάδειξη της ιδεολογικής ταυτότητας του ΣΥΝ όμως δεν έγινε χωρίς τραυματικές καταστάσεις . Οι δυσάρεστες εξελίξεις του 6ου συνεδρίου με την διάσπαση της ανανεωτικής πτέρυγας και την δημιουργία ενός ακόμα κόμματος όπως η ΔΗΜΑΡ κατέγραψαν και τα όρια και τις αντιφάσεις αυτού του εγχειρήματος. Η ΔΗΜΑΡ λάτρης των κεντροαριστερών νεφελωμάτων και του άκρατου κυβερνητισμού αμέσως στρατεύτηκε στις γραμμές της άρχουσας τάξις και σήμερα βρίσκεται μαζί με τις δυνάμεις του σάπιου δικομματικού συστήματος στην πρώτη γραμμή για την προώθηση όλων των μνημονικών αντιλαϊκών μέτρων που κτυπούν αλύπητα τον κόσμο της εργασίας. Επιπλέον δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι ο ΣΥΝ έχει και μια συγκεκριμένη ιστορική διαδρομή που δεν έρχεται από το πουθενά. Το μεγαλύτερο μέρος των μελών και στελεχών του βγήκε από την ίδια μήτρα του κομμουνιστικού κινήματος όπου το στοιχείο της ιδεολογικής υπόστασης ήταν πάντα κυρίαρχο. Ήταν επομένως φυσιολογικό τα στελέχη αυτά μέσα από πολυετείς διαδικασίες να διαμορφώσουν ένα κόμμα όχι μόνο πολιτικής ενότητας αλλά και ιδεολογικής σύγκλισης. Ο ΣΥΝ παρά τις όποιες αδυναμίες του υπήρξε η βασική δύναμη που μετά το 4ο συνεδριό του προώθησε με συνέπεια αλλά και δυσκολίες το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ. Του ΣΥΡΙΖΑ ως μια πλατιά συμμαχία που φιλοδόξησε και σε μεγάλο βαθμό τα κατάφερε να συσπειρώσει το μεγαλύτερο μέρος του προοδευτικού αριστερού κόσμου και να ηγεμονεύσει μέσα στο πολιτικό στερέωμα της ελληνικής αριστεράς. Η πολιτική ήττα του ΚΚΕ μέσα στον κόσμο της αριστεράς δεν ήλθε από το πουθενά, δεν ήλθε τυχαία, η σεχταριστική του πολιτική κτυπήθηκε από την σωστότατη πολιτική της ενωτικής επιθετικότητας του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ, ξεκίνησε από την περίοδο της νεολαιίστικης εξέγερσης του Δεκέμβρη και ολοκληρώθηκε με την παταγώδη αποτυχία του με τις εκλογές του 2012
Ο νέος ΣΥΡΙΖΑ πρέπει επομένως να μετεξελιχθεί σε ένα κόμμα όχι μόνο πολιτικής αλλά και ιδεολογικής ενότητας που θα έχει ξεκαθαρίσει οριστικά και αμετάκλητα την ταξική του όχθη. Ένα κόμμα σύγχρονο που θα διαφοροποιείται κάθετα πολιτικά από τα γνωστά κόμματα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και προπαντός από τα προεδροκεντρικά αρχηγικά κόμματα που γνωρίσαμε στην Ελλάδα. Ένα κόμμα που το κέντρο βάρος των πολιτικών του αποφάσεων δεν μπορεί να είναι μόνο η κοινοβουλευτική του ομάδα όπως στα άλλα αστικοδημοκρατικά κόμματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε μπορεί ούτε επιτρέπετε να γίνει ποτέ μια μεταλλαγμένη εκδοχή του ΠΑΣΟΚ στη νέας εποχή.
Η μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ επομένως μπορεί να επιτευχθεί μόνο κάτω από συγκεκριμένες ιδεολογικές και πολιτικές προϋποθέσεις.
Εάν αυτές οι βασικές προϋποθέσεις για μια τέτοια μετεξέλιξη δεν έχουν ακόμα ωριμάσει τότε ίσως να είναι καλύτερα ο ΣΥΡΙΖΑ να παραμείνει ως μια πολιτική συμμαχία ή κάποιο μόρφωμα παρεμφερές ενός ομοσπονδιακού κόμματος όπου το κάθε μέλος θα εξακολουθεί να έχει την αυτοτέλεια του.
Το αρνητικό παράδειγμα της γειτονικής μας Ιταλίας μας βοηθά να αποφύγουμε λάθη μετεξελίξεων που κατάντησαν συντηρητική δεξιόστροφη μετάλλαξη με αποτέλεσμα να ηττηθεί και σχεδόν να εξαφανισθεί από τον πολιτικό χάρτη μια μεγάλη δύναμη της αριστεράς όπως το ΚΚΙ που δέσποζε στο πολιτικό στερέωμα της Ιταλίας και της Ευρώπης τις προηγούμενες δεκαετίες. Το κάθε μέλος και στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει τελικά να παλέψει για την παραπέρα αριστερή και ριζοσπαστική μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ και όχι για μια πιθανή δεξιόστροφη μετάλλαξη του σαν και αυτή που γνωρίσαμε σε ορισμένα κόμματα της αριστεράς που βρέθηκαν προ των πυλών της κυβερνητικής εξουσίας.
Όποια και να είναι η εξέλιξη πάντως μέχρι το ιδρυτικό συνέδριο της άνοιξης του 2013 ο ΣΥΡΙΖΑ του 27% επιβάλλεται να αποφύγει την εσωστρέφεια σε μια περίοδο όξυνσης της ταξικής πάλης στην χώρα.
Η πλειοψηφία των δυνάμεων που συναποτελούν σήμερα τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σίγουρο ότι θα σταθούν υπεύθυνα και δεν θα τραυματίσουν την μεγάλη ελπίδα που ο ίδιος ο λαός και ο κόσμος της αριστεράς δημιούργησαν με την πρωτόγνωρη ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου