ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟ ΤΟΥ ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΚΕΔΚΕ

«Παίρνεις τις ιδέες μου, και μου τις κάνεις λιώμα»

«Άκουσα με προσοχή τις παρεμβάσεις όλων εισηγητών, ιδίως όμως του πρωθυπουργού και μου ήρθαν στο μυαλό οι στίχοι ενός ωραίου τραγουδιού του Διονύση Σαββόπουλου που λένε: «Παίρνεις τις ιδέες μου και μου τις κάνεις λιώμα»
Και το λέω αυτό γιατί ώριμες τομές, από τη μεταρρύθμιση που καθιέρωσε τον δεύτερο βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης ως τον Καποδίστρια και σήμερα με τον Καλλικράτη, εφαρμόζονται χωρίς την εξασφάλιση των απαραίτητων προϋποθέσεων για να επιτύχουν. Αφυδατώνονται, μένουν χωρίς θεσμική και κυρίως υλική υποστήριξη, αλλάζουν περιεχόμενα και προσανατολισμό (...)

Ήμασταν οι πρώτοι που επισημάναμε την ανάγκη να αποκτήσει η χώρα μας αιρετή περιφερειακή διοικητική διάρθρωση, με διοικητική αποκέντρωση, ταυτόχρονα όμως με φορολογική μεταρρύθμιση με ανακατανομή πόρων και εξουσιών υπέρ των αυτοδιοικητικών θεσμών.
Ήμασταν οι πρώτοι που μιλήσαμε για το όραμα να καταστούν οι αυτοδιοικητικοί θεσμοί φορείς ουσιαστικής κοινωνικής συμμετοχής, δημοκρατίας, διαφάνειας και οικονομικής προόδου.
Πάνω απ’ όλα, όμως, η δική μας αυτοδιοικητική παρέμβαση και φωνή έρχεται μέσα από τις δεκαετίες, τα πρωτοποριακά πειράματα και τις επεξεργασίες της Αριστεράς.
Σήμερα, όμως, βρισκόμαστε μπροστά στην πραγματικότητα του «Καλλικράτη», που όμως είπε ο πρωθυπουργός εντάσσεται στη λογική της δημοσιονομικής ανάτασης και του σχεδίου σταθερότητας που σήμερα ο υπουργός των οικονομικών καταθέτει στα όργανα της ΕΕ.
Με λίγα λόγια δηλαδή, τη στιγμή που η τοπική αυτοδιοίκηση στενάζει από την έλλειψη πόρων και το κεντρικό κράτος συνεχίζει να παρακρατά τους κεντρικούς αυτοτελείς πόρους, εμείς πάμε να αντιμετωπίσουμε μια αναγκαία και ώριμη μεταρρυθμιστική τομή, όπως αυτή της περιφερειακής αποκέντρωσης, ως μια ακόμη ευκαιρία να περιορίσουμε τις αναγκαίες δημόσιες δαπάνες προς την αυτοδιοίκηση.
Φυσικά η κεντρική εξουσία όφειλε πριν την παρουσίαση του «Καλλικράτη» να κάνει μια γενναία αποτίμηση του «Καποδίστρια». Έστω να λάβει υπόψη της τις παρατηρήσεις και τις προτάσεις της ΚΕΔΚΕ της ΕΝΑΕ, των εκπροσώπων τους. Φοβάμαι πως αυτή η βιασύνη πολύ σύντομα θα μας αναγκάσει να αναζητήσουμε και έναν «Ικτίνο» (...)
Κανείς σε αυτήν εδώ την αίθουσα δεν είναι αντίθετος στην διοικητική μεταρρύθμιση. Το μεγάλο ζητούμενο είναι τι πρόσημο βάζεις σε αυτή την διοικητική μεταρρύθμιση. Αν ξεκινάς με τηλεοπτική προβολή του υπουργικού συμβουλίου δηλώνοντας πως οι βασικοί λόγοι που γίνεται η μεταρρύθμιση είναι δημοσιονομικοί τότε κάνεις μια πολύ κακή αρχή. Όταν παρουσιάζεις μια έκθεση 45 σελίδων, που είναι συρραφή επιλεγμένων τμημάτων μιας στρατηγικής τύπου μελέτης του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης, το αν είσαι καλών η κακών προθέσεων κρίνεται από ποια αποσπάσματα της μελέτης αποφασίζεις να μην συμπεριλάβεις στην έκθεση αυτή (...)
Και για να γίνω πιο σαφής στο πόνημα που καταθέσατε κύριε υπουργέ, δεν εξασφαλίζονται πουθενά οι όροι και η προικοδότηση γι’ αυτό το μεγάλο εγχείρημα. Δεν εξασφαλίζονται με ρητές διατυπώσεις οι αρμοδιότητες, κανείς δεν προνοεί ώστε να μην κυριαρχήσουν άλλη μια φορά όροι και πολιτικές όπως «επιχειρηματικότητα», «ελαστικότητα», «ευελιξία», καθολική επιβολή του ιδιωτικού στο δημόσιο.
Επιτρέψτε μου, όμως, να σας πω πως, όταν παραμένουμε το πιο συγκεντρωτικό και αναποτελεσματικό κράτος της Ευρώπης, όταν παραμένουμε πολύ μακριά από το μέσο όρο της ΕΕ στην ανακατανομή πόρων τότε το ζήτημα δεν είναι οι καλές ή οι κακές προθέσεις αλλά το αν απαντά το νομοσχέδιο στα παραπάνω προβλήματα. Και πολύ φοβάμαι ότι το νομοσχέδιο δεν απαντά, έχουμε δηλαδή ένα λάθος νομοσχέδιο.
Που δεν αναφέρει τίποτε για τις αρμοδιότητες της αιρετής περιφέρειας πλην εκείνων που μας επιβάλλει η Ευρώπη.
Που εμμένει στον συγκεντρωτισμό με τη δημιουργία 7 γενικών διοικήσεων για να ελέγχει τα πάντα το κράτος.
Που για άλλη μια φορά αγνοεί τις συνταγματικές επιταγές.
Που δεν έχει καμία ουσιαστική αναφορά στη δημιουργία μητροπολιτικών αυτοδιοικήσεων στην Αττική και την Θεσσαλονίκη.
Που δεν καθιερώνει την απλή αναλογική και αναπαράγει τα αρχηγοκεντρικά και δικομματικά μοντέλα στην αυτοδιοίκηση (...)
Ο «Καλλικράτης», λοιπόν, ατύχησε. Θα σταθούμε απέναντί του, επιμένοντας να μιλάμε για άμεση δημοκρατία, για αποκέντρωση με αρμοδιότητες και πόρους, για αντιπροσωπευτικότητα, επικουρικότητα, εγγύτητα, αυτονομία. Ξέρουμε την συνέχεια, κάποιοι και κάποιες θα μιλήσουν για «ουτοπίες» «ανεδαφικές προτάσεις», «ξεπερασμένες αντιλήψεις».
Τους υπενθυμίζουμε πως τα ίδια μας είπαν για τον «Καποδίστρια», για την παγκόσμια οικονομική κρίση, για την ελαστική εργασία και τα άλλα. Η ζωή δικαίωσε όμως όσους επέμεναν οραματικά, κόντρα στις επιχειρηματικές λογικές, κόντρα στα συγκεντρωτικά μοντέλα που διαχειρίζονται επιδοτήσεις και προγράμματα δισ. ευρώ και ξεχνούν πως αυτοδιοίκηση είναι οι πολίτες, οι ενεργοί πολίτες, η συμμετοχή, η κοινωνική συνοχή και η ανάπτυξη».