Ο δρόμος που άνοιξε να γίνει λεωφόρος

Δευτέρα, 21 Μαΐου 2012 "ΕΠΟΧΗ"

Πριν προλάβουμε να ερμηνεύσουμε τα αποτελέσματα των εκλογών της 6ης Μαΐου, ριχνόμαστε στη νέα προεκλογική μάχη. Με ποιες εμπειρίες; Με ποιους στόχους; Αλλά και με ποιους αντιπάλους και ποιους συμμάχους;


Τη συνέντευξη πήρε
η Ιωάννα Δρόσου

Πάμε για δεύτερη εκλογική μάχη. Πώς φτάσαμε ως εκεί;
Στις εκλογές της 6ης Μαΐου απονομιμοποιήθηκε το μνημόνιο, αλλά και το πολιτικό σύστημα που κυβέρνησε τη χώρα τις τελευταίες δεκαετίες. Άνοιξε ένας δρόμος ελπίδας. Κανείς δεν μπορούσε να αμφισβητήσει το μήνυμα της κάλπης. Όμως οι ισχυρές, μέχρι τώρα, δυνάμεις του πολιτικού συστήματος επιχείρησαν να το ακυρώσουν, ενώ ισχυρίζονταν ότι το έλαβαν. Μόνος του ο ΣΥΡΙΖΑ, παρά τις προσπάθειες που έκανε, δεν ήταν δυνατόν, με βάση το αποτέλεσμα, να πετύχει το στόχο της συγκρότησης κυβέρνησης της αριστεράς, μιας κυβέρνησης συμβατής με το εκλογικό αποτέλεσμα και τη λαϊκή εντολή. Από τη στιγμή που αυτοί που είχαν τη δυνατότητα να διαμορφώσουν κοινοβουλευτική πλειοψηφία δεν θέλησαν να το κάνουν, δεν υπήρχε άλλη λύση από την επαναφορά της εντολής στον ελληνικό λαό.



Ο ΣΥΡΙΖΑ τι προσδοκά από αυτές τις εκλογές;
Νομίζω ότι αυτό που προσδοκά ο ελληνικός λαός, είναι ο δρόμος που άνοιξε να γίνει μεγάλη λεωφόρος, να σταθεροποιηθεί αυτή η μεγάλη αλλαγή και να διευρυνθεί. Ίδια είναι και η επιδίωξη του ΣΥΡΙΖΑ. Πάμε για μια εκλογική αναμέτρηση με στόχο να αναδειχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ και η αριστερά στο σύνολό της σε πρώτη δύναμη, ικανή να διαμορφώσει όρους για μια κυβέρνηση που θα ακυρώσει το μνημόνιο και θα προχωρήσει στις μεγάλες αλλαγές. Με κέντρο τον ΣΥΡΙΖΑ μια τέτοια κυβέρνηση μπορεί να σχηματιστεί.

Αν δεν προκύψει αυτοδυναμία, πώς θα συνεχίσει ο ΣΥΡΙΖΑ;
Η αυτοδυναμία είναι μέγεθος μετρήσιμο κατ’ αρχήν με έδρες βουλευτικές, αλλά κυρίως είναι μετρήσιμο μέγεθος με κριτήριο τη δυναμική που αναπτύσσεται. Πιστεύω ότι αυτή τη φορά το εκλογικό αποτέλεσμα θα δώσει δυνατότητα για να σχηματιστεί μια κυβέρνηση όπως την περιγράφουμε.

Πιστεύεις ότι ο ΣΥΡΙΖΑ διαχειρίστηκε σωστά τη διερευνητική εντολή;
Πρέπει να είμαστε απόλυτα ευχαριστημένοι. Απευθυνθήκαμε στην κοινωνία. Διατηρήσαμε επί μιάμιση μέρα στην επικαιρότητα τον προβληματισμό για το τι μπορεί να είναι μια κυβέρνηση της αριστεράς, επικοινωνήσαμε με τον κόσμο και θέσαμε ενώπιον των ευθυνών τους τα υπόλοιπα κόμματα. Δεν καταφέραμε να πετύχουμε το στόχο μας, αλλά νομίζω ότι η συνδιαχείριση είχε στοιχεία δημοκρατικής απεύθυνσης και απολογίας προς την κοινωνία.

Κριτική από τα δεξιά και από τα αριστερά

Ασκήθηκε έντονη κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ από φίλιες δυνάμεις. Γιατί;
Νομίζω ότι αυτές τις μέρες περίσσεψε η υποκρισία. Το ΚΚΕ φοβήθηκε τον εαυτό του και δείχνει ότι από εδώ και πέρα αυτό θα κάνει. Είναι πολύ εύκολο να συγκροτήσεις επιχειρήματα για να κρατήσεις την περίφημη «καθαρότητά» σου. Αυτό, όμως, δεν έχει καμία σχέση με τις ανάγκες όχι μόνο της κοινωνίας γενικώς, αλλά και των κοινωνικών αγώνων και διεκδικήσεων. Η στάση του ΚΚΕ ελέγχεται για πολλά, κυρίως όμως, κατά τη γνώμη μου, για ένα πολύ σημαντικό: διασπά την ενότητα των κοινωνικών αγώνων. Αυτό είναι κάτι για το οποίο πρέπει να απολογηθεί. Η ΔΗΜΑΡ έδειξε να θέλει να κινηθεί προς την κατεύθυνση της εντολής του λαού, έμεινε όμως στη μέση. Ένας ηττοπαθής ρεαλισμός καθορίζει τις τελικές της αποφάσεις.

Όμως, και τα κάποτε ισχυρά κόμματα του δικομματισμού έστρεψαν τα βέλη τους προς τον ΣΥΡΙΖΑ…
Για τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ νομίζω ότι τα πράγματα είναι πολύ πιο καθαρά. Ήταν μια συστηματική προσπάθεια να πάρουν πίσω τη μεγάλη νίκη της ελληνικής κοινωνίας. Μέχρι προχθές προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να μας κάνουν συνενόχους, και την ίδια στιγμή μας θεωρούσαν επικίνδυνους και ανεύθυνους. Τώρα έχουν απελευθερωθεί από το πρώτο και τους έχει μείνει μόνο το δεύτερο.

Πώς κρίνεις τη στάση της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς;
Νομίζω ότι εκεί υπάρχει ένας διάλογος, ο οποίος μπορεί να γίνει ακόμα πιο γόνιμος. Η συζήτηση που έγινε μετεκλογικά με τους Οικολόγους Πράσινους και με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, είχε πολύ πιο πολιτικά και δημιουργικά χαρακτηριστικά. Θέλω να πιστεύω ότι μετά το εκλογικό αποτέλεσμα θα υπάρξει μεγαλύτερο προχώρημα.

Να γίνουν όλοι πρωταγωνιστές

Ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε σε μια κατάσταση χωρίς προηγούμενη εμπειρία. Ίσως για αυτό υπήρξαν φαινόμενα πολυφωνίας. Αυτά τα φαινόμενα θα εξαλειφθούν;
Είναι πολύ αισιόδοξο το ότι η αριστερά στο σύνολό της -και ο ΣΥΡΙΖΑ ειδικά- γράφει ιστορία. Πρέπει, όμως, να έχουμε συνείδηση ότι στις μέρες μας η ιστορία τρέχει πολύ γρήγορα. Και αυτό το αντιμετωπίσαμε. Ό,τι λάθη ή αδυναμίες παρατηρήθηκαν, νομίζω ότι πολύ γρήγορα θα διορθωθούν. Μπορούμε να κρατήσουμε τα μεγάλα σταθερά μηνύματα που απευθύνονται στην κοινωνία, και την ίδια στιγμή πρέπει να εξειδικεύσουμε στα νέα ερωτήματα που έχουν τεθεί.

Ο ΣΥΡΙΖΑ διοργάνωσε δεκάδες ανοιχτές συνελεύσεις παντού, οι οποίες ήταν μαζικές και δημιουργικές. Γιατί πλησίασε τον ΣΥΡΙΖΑ όλος αυτός ο νέος κόσμος;
Δεν ήρθε από τον ουρανό αυτή η σχέση. Έχει χτιστεί βήμα βήμα τα δυόμισι τελευταία χρόνια. Σε όλους τους αγώνες οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ ήταν παρούσες, σε όλες τις κινητοποιήσεις μικρές ή μεγάλες, επίσης. Αυτές διαμόρφωναν σχέσεις εμπιστοσύνης. Και η ενωτική μας πρόταση δημιουργούσε επίσης τεράστιο ενδιαφέρον. Ταυτιζόταν με τις επιθυμίες εκατομμυρίων πολιτών. Η δε προεκλογική καμπάνια ήρθε και αυτή όχι ως ένα εκλογικό επικοινωνιακό τέχνασμα, αλλά ως σοβαρή συνεπής συνέχεια όλου του προηγούμενου διαστήματος. Νομίζω ότι έτσι γεννήθηκαν νέες σχέσεις εμπιστοσύνης με ευρύτερα κοινωνικά στρώματα. Αυτό δεν πρέπει απλώς να το αξιοποιήσουμε, πρέπει να το σεβαστούμε. Πρέπει να βοηθήσουμε όλοι να γίνουν αυτοί οι άνθρωποι πρωταγωνιστές στον προβληματισμό και τις διαδικασίες, και όχι απλώς ακροατές κάποιων δικών μας αναλύσεων.

Κατηγορούν τον ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν έχει πρόγραμμα. Είναι έτοιμος να παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα;
Είναι απολύτως αναγκαίο να έχουμε ένα συνεκτικό πρόγραμμα άμεσης δράσης. Τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα και πολύ ρευστά. Με αυτή την άποψη από το σχεδόν πολεμικό κλίμα που καλλιεργεί η Νέα Δημοκρατία κυρίως, αλλά και άλλοι κύκλοι, θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε την ανάγκη ενός συμπαγούς μετώπου πολιτικού και οργανωτικού για να αντεπεξέλθουμε στην υπονόμευση όχι του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά των ελπίδων του ελληνικού λαού.

Γίνεται και πάλι μεγάλη προσπάθεια να προσανατολιστεί η προεκλογική ατζέντα σε ένα ζήτημα. Στις προηγούμενες εκλογές ήταν το μεταναστευτικό, τώρα είναι το ευρώ.
Νομίζω ότι θα μπορέσουμε να αποδείξουμε ότι η θέση της Ελλάδας στην ευρωζώνη χρησιμοποιείται ως εκβιασμός. Αλλά, προσοχή, δεν χρησιμοποιείται ως μπλόφα από την ελίτ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ευρωζώνη είναι όντως σε κρίση και τα σχέδια για μια μικρότερη ευρωζώνη με πολλές ταχύτητες είναι στο τραπέζι. Αυτό δεν έχει καμία σχέση, όμως, με το επιχείρημα ότι οι Ευρωπαίοι θα διώξουν την Ελλάδα. Πρέπει να αναδείξουμε το γεγονός ότι η πολιτική του μνημονίου, η πολιτική της πτώχευσης, παροξύνει την κρίση της ευρωζώνης. Η απάντηση είναι η άρση της πολιτικής της λιτότητας, η πολιτική προστασία της κοινωνίας στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη. Αυτή τη μάχη πρέπει να δώσουμε.

Υπάρχει και η κοινωνία

Τον τελευταίο μήνα η ατζέντα στις ειδήσεις είναι η πολιτική επικαιρότητα. Η κοινωνία, όμως, προχωρά και τα προβλήματά της εντείνονται. Ο ΣΥΡΙΖΑ πώς θα τα αναδείξει;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτά θα τα αναδείξει η ίδια η κοινωνία. Και ο ΣΥΡΙΖΑ θα στηρίξει την ανάδειξή τους, αλλά και τους νέους αγώνες και διεκδικήσεις. Τα προβλήματα αυτά συναποτελούν ένα κουβάρι. Για το ξετύλιγμα του κουβαριού αυτού απαιτείται η καίρια επίλυση του πολιτικού ζητήματος. Δηλαδή η ακύρωση των σχεδίων και της ισχύος των πολιτικών δυνάμεων που κυβέρνησαν τη χώρα. Αν αυτό το καταφέρουμε, τότε θα έχουμε μια στέρεη βάση για να δούμε τις πολλές πλευρές που έχει η επίλυση των ζητημάτων που απασχολούν τους ανθρώπους.

Η προσπάθεια για ένα ενιαίο μέτωπο της αριστεράς, μέχρι στιγμής δεν έχει ευδοκιμήσει…
Είναι μια καθυστέρηση σε ρυθμούς που θα έπρεπε να είναι πιο γρήγοροι. Όμως, πιστεύω ότι οι διεργασίες συντελούνται και θα εκφραστούν. Υπάρχουν αυτή τη στιγμή αποδέκτες της ανάγκης και της πίεσης που ασκεί ο λαός για να προχωρήσουμε σε γρήγορες πολιτικές αλλαγές. Την πίεση αυτή δεν την αισθάνεται μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά όλες οι δυνάμεις της αριστεράς και αυτό είναι κάτι που κανείς δεν μπορεί να το αγνοήσει.

Από την άλλη, γίνεται προσπάθεια συγκρότησης ενός κεντροδεξιού μετώπου. Εν τέλει, είναι δύο τα μέτωπα; Από τη μια η αριστερά και από την άλλη η δεξιά;
Είναι προφανές ότι προσπαθούν να διαμορφώσουν ένα πεδίο δύο πόλων: αριστεράς και δεξιάς. Οι πόλοι, όμως, δεν περιγράφονται με τέτοιους όρους. Είναι από τη μια η κοινωνία και οι ανάγκες της για δημοκρατία, ελευθερία, κοινωνική δικαιοσύνη και από την άλλη τα συμφέροντα μιας ολιγαρχίας του πλούτου και της πολιτικής εξουσίας. Νομίζω ότι αυτό το αισθάνεται η κοινωνία και εμείς έχουμε υποχρέωση να το αναδείξουμε.

Πώς κρίνεις τη στάση των ΜΜΕ; Είδαμε ότι και εσένα, που πάντα είσαι ευγενικός και νηφάλιος, να βγαίνεις από τα ρούχα σου. Γιατί κρατούν αυτή τη στάση απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ;
Δεν αισθάνομαι καθόλου άνετα που έφτασα σε αυτό το σημείο. Αντιμετωπίζουμε όντως μια συστηματική προσπάθεια αποδόμησης ακόμα και της δυνατότητάς μας να μιλήσουμε. Και αυτό είναι έργο των πολιτικών μας αντιπάλων με έναν τρόπο οργανωμένο. Είναι πρώτη φορά που σε τόσο μεγάλο βαθμό βλέπω τους εκπροσώπους της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ να μην έχουν προσωπικότητα και να λειτουργούν ως κασέτες που αναπαράγουν μια προκατασκευασμένη επικοινωνιακή φιλολογία εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι θλιβερό αυτό. Είναι άκρως αντιδημοκρατικό και διαλυτικό, με αποτέλεσμα να μας δημιουργεί κάποια στιγμή πολύ μεγάλη δυσφορία. Πρέπει να προσπαθήσουμε όλοι να τους αντιμετωπίσουμε με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο κρατώντας το θυμό μας.