Τετάρτη 5 Ιανουαρίου 2011

Γιάννης Μηλιός: Το ευρωομόλογο έχει νόημα για τον περιορισμό των χρηματαγορών



Ημερομηνία δημοσίευσης: 05/01/2011 ΑΥΓΗ

Το ευρωομόλογο είναι λύση μόνο σε μια προοπτική περιορισμού της εξουσίας και του ελεγκτικού ρόλου των χρηματαγορών, ισχυρίζεται ο υπεύθυνος Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΝ Γιάννης Μηλιός και σημειώνει ότι η σχετική συζήτηση που έχει ανοίξει στην κυβέρνηση και ευρύτερα στους κυρίαρχους κύκλους της Ευρώπης αποτελεί "ομολογία" ότι το αρχικό τους σχέδιο να λυθούν όλα στις χρηματαγορές δεν λειτουργεί. Επισημαίνει ότι στόχος της αριστεράς είναι να δανείζονται τα κράτη- μέλη απευθείας από την ΕΚΤ, εξηγώντας ότι σε αυτήν την κατεύθυνση το ευρωομόλογο μπορεί να παίξει θετικό ρόλο. Επισημαίνει ότι οι οικονομικά ισχυροί έχουν συμφέρον να εμφανίζουν την ταξική πάλη σαν "εθνικές αντιθέσεις" και σαν "πόλεμο μεταξύ κρατών", προσθέτοντας ότι είναι κρίμα, όπως λέει, που αυτή η άποψη εμφανίζεται και μέσα στην αριστερά.

Αναλυτικά η συνέντευξη του Γιάννη Μηλιού, που μεταδόθηκε από τον ραδιοφωνικό σταθμό “Στο Κόκκινο”:



* Υπάρχουν τρεις εκδοχές για το ευρωομόλογο: Η μία είναι να καλύπτει κατά 60% το χρέος των χωρών, η δεύτερη είναι να γίνει για συγκεκριμένες αναπτυξιακές δράσεις και η τρίτη είναι για να ενισχύσει το ταμείο του μηχανισμού διάσωσης. Στο ΠΑΣΟΚ ποια από τις τρεις έχουν στο μυαλό τους;

Δεν είμαι σίγουρος ότι έχουν κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό τους. Μάλλον πρόκειται για μια ιδέα η οποία έτσι κι αλλιώς θα υλοποιηθεί σε μια κατεύθυνση συντηρητική και θέλουν να δείξουν ότι πήραν πρωτοβουλίες, είναι μέσα σ΄ αυτή την ιστορία.

Το θέμα είναι ότι δεν είναι σαφές ακόμη ποιος φορέας θα εκδώσει το ευρωομόλογο. Θα το εκδώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή; Θα το εκδώσει ο μηχανισμός στήριξης κι αυτός που θα γίνει μετά το 2013;



* Γιατί έχει σημασία αυτό;

Έχει σημασία στη γενικότερη αντίληψη. Τι είναι το ευρωομόλογο; Είναι ένας τίτλος ενός δανείου. Τα κράτη, όλα τα κράτη της Ε.Ε., δανείζονται γιατί έχουν ελλείμματα. Γιατί έχουν ελλείμματα; Για να μην πληρώνουν φόρους οι πλούσιοι. Αυτό είναι το ένα ζήτημα που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας. Επειδή δεν πάει άλλο με την κρίση σκέφτονται να βγάλουν ένα ομόλογο με προκαθορισμένο επιτόκιο. Δεν θα μένουν όμως έξω οι χρηματαγορές και οι τράπεζες, θα παίρνουν το κατιτίς τους από προμήθειες και άλλα. Επομένως θα είναι μια κατάσταση κατά την οποία πολύ εύκολα θα μπορεί μετά την κρίση ή σε κάποια στιγμή της κρίσης να ξαναγυρίσουμε στις χρηματαγορές.

Επομένως δεν είναι το ευρωομόλογο καθ΄ αυτό μια λύση. Το ευρωομόλογο θα ήταν μια λύση σε μια προοπτική περιορισμού της εξουσίας και του ελεγκτικού ρόλου που έχουν οι χρηματαγορές, που δεν είναι άλλος παρά ένας μηχανισμός που να μετακυλίει όλα τα κόστη στην εργασία και να προστατεύει τα κέρδη. Αυτό έλεγε η αριστερά, ότι στόχος μας είναι να δανείζονται τα κράτη κατευθείαν από την ΕΚΤ -που είναι διαφορετικό από το ευρωομόλογο- και το ευρωομόλογο θα μπορούσε να παίξει ρόλο σ΄ αυτή την κατεύθυνση, επειδή δημιουργεί έναν ευρωπαϊκό μηχανισμό, επειδή συγκρατεί κάπως τα επιτόκια και μπορεί να είναι ένα βήμα προς την κατεύθυνση της άμεσης χρηματοδότησης από την ΕΚΤ. Και σας θυμίζω και την πρόσφατη απόφαση του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς.

Δεν φαίνεται ότι ο Γ. Παπανδρέου θέλει κάτι τέτοιο. Γιατί ο Γ. Παπανδρέου είναι κομμάτι των νεοφιλελεύθερων κυβερνήσεων που εκπροσωπούν απροκάλυπτα συμφέροντα των ισχυρών και οι ισχυροί δεν είναι οι ισχυρές χώρες, αλλά οι ισχυρές κοινωνικές δυνάμεις, δηλαδή το κεφάλαιο.



* Η αριστερά έλεγε "ευρωομόλογο". Έρχεται κάτι το οποίο μοιάζει με ευρωομόλογο και θα έρθει κάποιος να πει, ορίστε, τι μου λέγατε τόσον καιρό;…

Δίνουμε σ΄ ένα παρόμοιο πράγμα διαφορετικό περιεχόμενο. Για παράδειγμα, αν το ευρωομόλογο είναι για να καλύψει το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, αυτό δηλαδή που θα έπρεπε το κράτος να έχει ως μοχλό και μηχανισμό για αναπτυξιακούς λόγους, τότε πρόκειται για κάτι εντελώς διαφορετικό.



* Άρα η απάντηση της αριστεράς είναι ότι αυτό το οποίο είχαμε εμείς στο μυαλό μας είναι εντελώς διαφορετικό απ΄ αυτό που θέλει ο Γ. Παπανδρέου;…

Ακόμα δεν είναι σαφές τι θέλει ο Γ. Παπανδρέου. Φαίνεται όμως ότι είναι αυτό που λέτε, ότι είναι κάτι εντελώς διαφορετικό και εν πάση περιπτώσει είναι σε διαφορετική στρατηγική. Δηλαδή η δική μας στρατηγική είναι ο αποκλεισμός των χρηματαγορών, επομένως η άμεση χρηματοδότηση των δημόσιων προϋπολογισμών από την ΕΚΤ. Και το ευρωομόλογο για το οποίο συζητούσαμε ήταν ένα ευρωομόλογο που θα αφορούσε το δημόσιο χρέος, θα είχε σχετικά χαμηλό επιτόκιο, δηλαδή λίγο πάνω από τα κατώτερα επιτόκια που έχει η Γερμανία, η Ολλανδία κ.λπ. και το οποίο θα αποτελούσε μόνιμη βάση για να περάσουμε σε επόμενα βήματα, που είναι ο άμεσος δανεισμός από την ΕΚΤ. Φαίνεται όμως ότι ο τρόπος με τον οποίον μιλάνε για ευρωομόλογο είναι μια ομολογία ότι το αρχικό τους σχέδιο, ότι όλα θα λύνονται στις χρηματαγορές, δεν λειτουργεί. Κι αν το πάμε λίγο παρακάτω, αυτό δείχνει ότι όλη τους η πολιτική που οδήγησε στο Μνημόνιο δεν ήταν απαραίτητη. Ανοίγει δηλαδή αυτή η πρωτοβουλία, η κρίση και η ανάγκη που έχει η Ε.Ε. να μιλήσει σήμερα για ευρωομόλογο ανοίγει την ατζέντα των διαφορετικών πολιτικών. Και χωρίς φοβικά σύνδρομα η αριστερά πρέπει να πει ποια είναι η εναλλακτική πρόταση. Δεν είναι άλλο ένα όχι. Είναι ένα όχι σ΄ αυτές τις συγκεκριμένες πολιτικές, σε μια διαφορετική κατεύθυνση την οποία περιγράφουμε.



* Το ευρωομόλογο, έτσι όπως το εννοεί η αριστερά ή έτσι όπως θα μπορούσε να το εννοεί το ΠΑΣΟΚ ή οι κυρίαρχοι κύκλοι, αυτό πάλι δεν θα αξιολογείται κατά κάποιον τρόπο από τους οίκους αξιολόγησης;..


Θα είναι σταθερού επιτοκίου, θα είναι σαν τα ομόλογα που εκδίδει η FED, η κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ, και θα είναι και ένας μηχανισμός, επειδή έχει την εγγύηση της ΕΚΤ και ολόκληρης της Ε.Ε., προσέλκυσης κεφαλαίων όχι μόνο από τις εύπορες τάξεις της Ευρώπης αλλά και από τις εύπορες τάξεις άλλων περιοχών του πλανήτη, επομένως προσέλκυσης κεφαλαίων στην Ε.Ε. Συγχρόνως είναι ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός, κάτι που αφορά την οικονομική ενοποίηση της Ευρώπης σε ένα επίπεδο λίγο πιο ψηλά, άρα είναι σε μια κατεύθυνση ομοσπονδοποίησης. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι δεν θέλουν να λειτουργήσει σε μια κατεύθυνση που θα αποκλείει τις χρηματαγορές, να συνεργάζεται μαζί τους, να καλύπτει κάποια προβλήματα στην κρίση, να αφήνει πολύ χώρο στις χρηματαγορές, από τη δική τους την πλευρά, λέω. Εμείς θέλουμε να το πάμε αυτό κάπου αλλού, αν θέλετε να το ανατρέψουμε.



* Στη Γερμανία και στην Ολλανδία, στη συζήτηση που γίνεται γι' αυτά τα πράγματα, βάζουν μπροστά το θέμα του μικρού κινδύνου και λένε να μην αφήσουμε τους Έλληνες που είναι πιο χαλαροί να δανείζονται και πάλι με τα επιτόκια που δανειζόμαστε εμείς, οι "σφιχτοί και νοικοκύρηδες". Αυτό δημιουργεί έναν ηθικό κίνδυνο. Πώς απαντάει κανείς;

Οι κυρίαρχοι κύκλοι σε κάθε χώρα, και στην Ολλανδία και τη Γερμανία, έχουν πάντα συμφέρον να εμφανίζουν όλες τις κοινωνικές αντιθέσεις ως εθνικές αντιθέσεις και ως πόλεμο μεταξύ κρατών και εθνών. Την ταξική πάλη την εμφανίζουν ως πόλεμο της χώρας τους με κάποιους ξένους. Αυτό το κάνει γενικώς η αστική ιδεολογία και είναι κρίμα που πολύ συχνά εμφανίζεται και μέσα στην αριστερά.

Υπάρχει ένα μικρό προβληματάκι που είναι υπαρκτό. Αυτές οι χώρες, επειδή έχουν πολύ χαμηλά επιτόκια, πολύ χαμηλά συγκριτικά με τις άλλες, μπορεί να πληρώσουν κατιτίς παραπάνω με ένα ευρωομόλογο που θα αντιστοιχεί περίπου σε έναν μέσο όρο ευρωπαϊκό, αλλά αυτό δεν είναι το πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι ότι υπαινίσσονται με αυτά που λένε ότι κάθε χώρα που θα δανείζεται μέσω αυτού του ευρωομολόγου δεν μπορεί να είναι «ανεξέλεγκτη», αλλά θα πρέπει αυτός ο μηχανισμός να συνδέεται με πολιτικές τύπου Μνημονίου, αυτές τις ταξικές πολιτικές που μετακυλίουν όλο το κόστος στην εργασία και κάνουν και μια τεράστια αναδιανομή δύναμης και εξουσίας υπέρ του κεφαλαίου. Αυτό υπονοούν όταν λένε, "προσέξτε γιατί σε κάποιες χώρες είναι τεμπέληδες". Εννοούν ότι είναι τεμπέληδες οι εργαζόμενοι κι ότι εν πάση περιπτώσει πρέπει να συνεχίσει η χρηματοπιστωτική σφαίρα να παίζει αυτό τον ρόλο αναδιανομής και επιτήρησης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου